ΕΑΛΩΩΩ! Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ, ΤΡΙΤΗ 29 ΜΑΙΟΥ 1453 ΚΑΙ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΒΟΙΑ

ΕΔΩ ΣΤΟ ΜΥΣΤΡΑ Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ ΣΤΕΦΘΗΚΕ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ, ΣΤΙΣ 6 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1449,  ΣΤΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ. ΦΩΤΟ: N. N .KAΛΠΑΚΙΔΟΥ                                                                "Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩΩΩ" ΔΑΚΡΥΑ ΠΟΝΟΥ ΚΑΙ  ΣΠΑΡΑΓΜΟΥ ΒΓΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΑ ΣΩΘΙΚΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΟΥ ΣΑΝ ΑΚΟΥΣΕ " Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩΩΩ..." Η ΠΟΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΑΓΩΝΙΣΤΗΚΕ, ΠΑΛΕΨΕ ΚΑΙ  ΞΑΓΡΥΠΝΗΣΕ  ΣΕ ΛΙΓΟ ΘΑ ΠΑΡΑΔΙΝΟΤΑΝ  ΣΤΑ ΛΥΣΣΑΣΜΕΝΑ ΧΕΡΙΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ. ΚΟΙΤΑΖΕΙ ΓΥΡΩ ΤΟΥ ΚΑΙ ΒΛΕΠΕΙ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΛΟΜΟΝΑΧΟΣ. ΟΛΟΙ ΓΥΡΩ ΤΟΥ ΕΙΧΑΝ ΠΕΣΕΙ ΣΑΝ ΗΡΩΕΣ. " ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΝΑ ΜΟΥ ΠΑΡΕΙ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ" ΦΩΝΑΞΕ ΔΥΝΑΤΑ ΜΕ ΣΠΑΡΑΓΜΟ........   Ο ΘΡΥΛΟΣ ΛΕΕΙ, ΟΤΙ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΠΟΥ Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΚΥΚΛΩΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ, ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ  ΤΟΝ ΑΡΠΑΞΕ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΚΡΥΨΕ ΣΕ ΜΙΑ ΣΠΗΛΙΑ, ΑΦΟΥ ΠΡΩΤΑ ΤΟΝ ΜΑΡΜΑΡΩΣΕ. ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΠΗΛΙΑ Ο ΜΑΡΜΑΡΩΜΕΝΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ  ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ ΚΑΡΤΕΡΙΚΑ, ΝΑ ΟΡΙΣΕΙ Ο ΘΕΟΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΣΤΙΓΜΗ  ΠΟΥ ΞΑΝΑ  ΚΑΒΑΛΑ ΣΤΟ ΑΡΑΒΙΚΟ ΤΟΥ ΑΤΙ, Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ, ΘΑ ΔΙΩΞΕΙ ΤΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ.......................... Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΛΕΕΙ ΑΚΟΜΑ, ΟΤΙ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ  ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΨΑΧΝΟΥΝ ΝΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΟΥΝ ΤΗ ΣΠΗΛΙΑ, ΟΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Ο ΜΑΡΜΑΡΩΜΕΝΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΧΤΙΣΟΥΝ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ ΤΗΣ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΗΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΞΑΝΑΒΓΕΙ ΑΠΟ ΕΚΕΙ. Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ ΟΜΩΣ,   ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΤΗΝ ΣΠΗΛΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ ΕΝΤΟΛΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΞΥΠΝΗΣΕΙ ΤΟΝ ΜΑΡΜΑΡΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΙΑ. ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΦΡΑΝΤΖΗ  (ΣΤΕΝΟΣ ΦΙΛΟΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΤΟΥ  ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ) ΚΑΙ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΚΡΙΤΟΒΟΥΛΟΥ, ΠΟΥ ΑΝΗΚΕ ΣΤΟ ΟΘΩΜΑΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ, Η ΠΟΛΗ ΠΑΡΑΔΟΘΗΚΕ ΣΕ ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΕΣ ΛΕΗΛΑΣΙΕΣ. ΟΣΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΠΑΡΕΜΕΙΝΑΝ ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΤΥΧΩΝ ΣΦΑΓΙΑΣΤΗΚΑΝ ΧΩΡΙΣ ΟΙΚΤΟ. ΟΛΑ ΤΑ ΙΕΡΑ ΒΕΒΗΛΩΘΗΚΑΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΑΦΗΚΕ ΜΕΓΑΛΟ ΜΕΡΟΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΘΗΣΑΥΡΩΝ. ΟΤΑΝ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΤΗΣ ΑΛΩΣΕΩΣ, Ο ΣΟΥΛΤΑΝΟΣ  ΜΠΗΚΕ ΕΠΙΣΗΜΑ  ΚΑΙ  ΘΡΙΑΜΒΕΥΤΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ, ΑΝΤΙΚΡΗΣΕ ΜΙΑ ΕΡΗΜΗ  ΚΑΤΕΣΤΡΑΜΕΝΗ ΠΟΛΗ ΚΑΙ  ΕΓΚΑΤΑΛΕΛΕΙΜΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΤΗΣ. ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΟΡΚΙΑΣ ΠΟΛΛΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΒΛΕΠΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΟ ΚΙΝΔΥΝΟ ΒΡΗΚΑΝ ΤΡΟΠΟ ΝΑ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΝΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΟΥΝ ΕΝΑ ΠΙΟ ΑΣΦΑΛΕΣ ΜΕΡΟΣ. ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΙΕΡΟ ( ΑΠΟΜΕΙΝΑΡΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΚΛΗΣΟΥΛΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ), ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ , ΣΤΑ ΚΑΤΟΥΝΙΑ ΕΥΒΟΙΑΣ, ΑΝΑΣΤΥΛΩΘΗΚΕ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ  ΕΝΑ "ΚΟΣΜΗΜΑ' ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ  ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΠΛΟΙΟ ΜΕ ΦΥΓΑΔΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΕΦΤΑΣΕ ΣΤΑ ΠΑΡΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ. (Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΥΤΗ ΔΕΝ   ΕΙΧΕ ΚΑΤΑΚΤΗΘΕΙ ΑΚΟΜΗ  ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ. ΑΥΤΟ ΕΓΙΝΕ ΤΟ ΕΤΟΣ 1470). ΑΠΟ ΜΑΚΡΙΑ,  ΜΙΚΡΗ ΕΚΚΛΗΣΟΥΛΑ ΑΝΤΙΚΡΙΣΑΝ ( ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΤΟΥ ΙΕΡΕΑ ΤΑΡΛΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ , ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΧΤΙΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΕΛΕΝΗ, Η ΟΠΟΙΑ ΕΡΧΟΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥΣ  ΤΟΠΟΥΣ ΑΝΑΓΚΑΣΤΗΚΕ ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΠΟΥ ΤΗΝ ΜΕΤΕΦΕΡΕ ΝΑ ΑΓΚΥΡΟΒΟΛΗΣΕΙ ΣΤΟ ΛΙΜΝΙΩΝΑ ΛΟΓΩ  ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΡΙΚΥΜΙΑΣ)  ΚΑΙ ΑΓΑΛΙΑΣΕ Η ΨΥΧΗ ΤΟΥΣ. ΑΠΟΦΆΣΙΣΑΝ ΝΑ ΑΠΟΒΙΒΑΣΤΟΎΝ  ΚΑΙ ΝΑ ΕΡΕΥΝΗΣΟΥΝ ΤΟΝ ΆΓΝΩΣΤΟ ΤΌΠΟ ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΝΑ ΒΡΟΥΝ ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΤΡΟΦΗ.  ΠΡΩΤΗ ΤΟΥΣ ΜΕΡΙΜΝΑ ΝΑ  ΜΠΟΥΝ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΜΙΣΟΕΡΕΙΠΩΜΕΝΗ ΕΚΚΛΗΣΟΥΛΑ ΚΑΙ ΝΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΠΟΥ ΣΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΑΘΙ   ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΟΥ ΕΙΣΒΟΛΕΑ. Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟΎ " ΛΙΜΝΙΩΝΑ" ΕΧΕΙ ΞΑΝΑΧΤΙΣΤΕΙ ΠΑΝΩ ΣΤΑ ΕΡΕΙΠΙΑ ΠΑΛΙΑΣ ΕΚΚΛΗΣΟΥΛΑΣ. Ο ΠΑΠΑΓΙΩΡΓΗΣ ΤΑΡΛΑΣ ΗΤΑΝ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΑΥΤΩΝ ΠΟΥ ΑΝΑΣΤΥΛΩΣΑΝ ΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ. ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ , Ο ΟΠΟΙΟΣ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ, ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΤΟΥ, ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΑΥΤΟΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΘΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΙ ΕΔΩΣΑΝ ΤΟ ΟΝΟΜΑ "ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ" ΣΤΟ ΝΕΟ ΧΩΡΙΟ. ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΕΚΚΛΗΣΟΥΛΑΣ ΟΠΩΣ ΑΝΑΣΤΥΛΩΘΗΚΕ ΓΡΗΓΟΡΑ ΟΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΛΙΤΕΣ  ΑΝΑΓΚΑΣΤΗΚΑΝ ΝΑ ΕΓΚΑΤΑΛΕΊΨΟΥΝ ΤΑ ΠΑΡΑΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΜΕΤΑΚΙΝΗΘΟΥΝ ΣΤΑ  ΕΝΔΟΤΕΡΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ, ΔΙΟΤΙ Ο ΤΟΠΟΣ ΕΚΕΙ ΗΤΑΝ ΟΡΜΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΠΕΙΡΑΤΩΝ. ΕΚΕΙ ΕΧΤΙΣΑΝ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΤΟΥΣ , ΑΣΧΟΛΗΘΗΚΑΝ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ ΠΟΡΕΥΘΗΚΑΝ  ΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ. Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (ΤΕΛΟΣ 19ου ΑΙΩΑΝΑ) Της Αγιά Σοφιάς (Δημοτικό τραγούδι) Σημαίνει ο Θεός, σημαίνει η γη, σημαίνουν τα επουράνια, σημαίνει κι η Αγιά Σοφιά, το Μέγα Μοναστήρι, με τετρακόσια σήμαντρα, κι εξηνταδυό καμπάνες. Κάθε καμπάνα και Παπάς, κάθε Παπάς και Διάκος. Ψάλλει ζερβά ο βασιλιάς, δεξιά ο πατριάρχης, κι απ' την πολλή την ψαλμουδιά εσειόντανε οι κολόνες. Nα μπούνε στο Χερουβικό και να βγει ο Βασιλέας. φωνή τους ήρθε εξ ουρανού κι απ' αρχαγγέλου στόμα: "Πάψετε το Χερουβικό, κι ας χαμηλώσουν τ' Άγια, παπάδες πάρτε τα ιερά, και σεις κεριά σβηστείτε, γιατί είναι θέλημα Θεού η Πόλη να τουρκέψει. Μον' στείλτε λόγο στη Φραγκιά να 'ρθουνε τρία καράβια, τό 'να να πάρει το Σταυρό, και τ' άλλο το Ευαγγέλιο, το τρίτο το καλύτερο την Άγια Τράπεζά μας, μη μας την πάρουν τα σκυλιά και μας τη μαγαρίσουν". H Δέσποινα εταράχτηκε, και δάκρυσαν οι εικόνες. -Σώπασε Κυρά Δέσποινα, και μην πολυδακρύζεις, πάλι με χρόνους, με καιρούς, πάλι δικά μας θα 'ναι.  ΦΩΤΟ ; Α. Γ. ΜΠΑΛΩΜΕΝΟΣ