ΑΓΓΕΛΗΣ ΓΟΒΙΟΣ

0     ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Γ. ΜΠΑΛΩΜΕΝΟΣ

  ΑΓΓΕΛΗΣ  ΓΟΒΙΟΣ  ή  ΓΟΒΓΙΝΑΣ

 ΚΕΙΜΕΝΟ : Β.Γ.Μ.

ΠΗΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ : ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ.

      Ο οπλαρχηγός της Ελληνικής επανάστασης και πρωτοπαλίκαρο  της Εύβοιας. Γεννήθηκε στη Λίμνη Ευβοίας το 1780. Γρήγορα έφυγε από το νησί και μπήκε στην ομάδα του σπουδαίου οπλαρχηγού Οδυσσέα  Ανδρούτσου.

     Η παράδοση αναφέρει ότι ο Αγγελής Γοβιός ήταν ο πρώτος που σηκώθηκε  με το μαντίλι στο χέρι  να σύρει  το χορό,  δηλώνοντας έτσι  συμπαράσταση στον φίλο του Οδυσσέα Ανδρούτσο και ταυτόχρονα την συμμετοχή του στη  μάχη  που θα δινόταν κοντά στο Χάνι της Γραβιάς (1821). Τους δύο άνδρες τους συνέδεε μεγάλη φιλία και αυτό το αποδεικνύει  το  εξής γεγονός. Σε μια δύσκολη στιγμή της ζωής του ο Οδυσσεάς Ανδρούτσος έστειλε την οικογένειά  του που υπεραγαπούσε, για προστασία, στην Καστέλα Ευβοίας όπου είχε  το αρχηγείο του και την οικογένειά του ο Αγγελής Γοβιός. Απόγονοί του υπάρχουν έως σήμερα στην ευρύτερη περιοχή

   Οι παραπάνω πληροφορίες έχουν διασωθεί από γενιά σε γενιά. Μας τις μετέφερε ο δάσκαλός μας που πλέον δεν ζει, Απόστολος Τσάμης. Χρέος μας να τις δώσουμε και εμείς με σεβασμό στις επόμενες γενιές.
  Ο Γεώργιος Ν. Δούδαλης μου είπε, όπως  το έχει ακούσει κι αυτός από τους παππούδες του, ότι το δεύτερο παλικάρι που σηκώθηκε να πιάσει το χέρι του Αγγελή στο χορό ήταν το πρωτοπαλίκαρο της Εύβοιας, ο Κότσος Δημητρίου. Ήταν επιστήθιος φίλος του Αγγελή, λεβέντης και πατριώτης που  δέχθηκε  να τον συνοδεύσει  και να πολεμήσει στο πλευρό του για την απελευθέρωση του Γένους μας.
    Το πρωτοπαλίκαρο της Εύβοιας  πρόσφερε θυσία στον Αγώνα για τη λευτεριά, την ίδια τη ζωή του. Πολέμησε με πάθος και πίστη να δει την Εύβοια και γενικά την Ελλάδα ελεύθερη από τον τουρκικό ζυγό. Στην θρυλική μάχη στη θέση Βρυσάκια (28-3-1822) κοντά στα Ψαχνά έχασε την ζωή του από βόλι εχθρικό. Έκλαψαν πικρά οι σύντροφοί του, η θάλασσα δίπλα φουρτούνιασε, ο ουρανός μαύρισε, τα πουλιά σταμάτησαν να κελαηδούν, τα λουλούδια και τα δέντρα λύγισαν, η  γη σπάραξε "πώς να δεχθεί στα σπλάχνα της  τέτοιο κορμί ανδρείο". Ο Αγγελής  πέρασε στην ιστορία με χρυσά γράμματα. Ο λαός τον ύμνησε και τον θρήνησε.

                                  Για σένα , μωρ Αγγελή, κλαίει το Γριπονήσει
                                  που χάθηκες κατακαμπής με όλο το γιουρούσι.
      Την ημέρα εκείνη μαζί με τον Αγγελή  έχασαν τη ζωή τους, ο αδερφός του Αναγνώστης Γοβιός, ο επιστήθιος φίλος του Κότσος Δημητρίου, και 15 παλικάρια .   Τους έθαψαν  Μεγάλη Τετάρτη 29 Μαρτίου 1822.

                                                         ΛΟΦΟΣ ΟΥΡΔΙ

 
-   ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΚΗΔΕΥΤΗΚΕ Ο ΑΓΓΕΛΗΣ ΓΟΒΙΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΗΡΩΕΣ

 ΟΣΟΝ ΑΝΑΦΟΡΑ  ΤΟΝ ΕΝΤΑΦΙΑΣΜΟ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ Η   ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΤΡΙΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ:i) ΣΤΟΥ "ΚΑΝΑΤΑ ΤΗΝ ΕΛΙΑ" ΠΡΟΣ ΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΕΥΒΟΙΑ, ii) ΣΤΟ ΟΥΡΔΗ ΚΑΙ iiii )ΣΤΟ ΙΕΡΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΥ ΑΓΙΑΝΝΗ ΣΤΗΝ ΚΑΣΤΕΛΑ. ΣΥΜΦΩΝΑ ΠΑΝΤΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΣΤΟΥ 'ΚΑΝΑΤΑ ΤΗΝ ΕΛΙΑ" ΕΝΤΑΦΙΑΣΑΝ ΤΟΝ ΑΓΩΝΙΣΤΗ ΚΩΤΣΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΕ ΤΑ ΠΑΛΛΙΚΑΡΙΑ ΤΟΥ, ΣΤΟ ΟΥΡΔΙ ΤΑ ΠΑΛΛΙΚΑΡΙΑ ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΤΟΥ ΑΓΓΙΑΝΗ, ΤΟΝ ΟΠΛΑΡΧΗΓΟ ΑΓΓΕΛΗ ΓΟΒΙΟ ΠΟΥ ΕΙΧΕ ΦΤΑΣΕΙ ΕΚΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΥΛΟΥΡΙΑΔΑ ΒΑΡΙΑ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΕΝΟΣ ΚΑΙ ΞΕΨΥΧΗΣΕ ΣΕ ΛΙΓΕΣ ΩΡΕΣ.

  
          1ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΨΑΧΝΩΝ ΤΑΞΗ ΤΟΥ1935 ΜΕ ΤΗ ΔΑΣΚΑΛΑ ΤΗ ΧΡΥΣΗ
(σπάνια φωτογραφία, όπου φαίνονται και  τα κοριτσάκια που απάγγειλαν το ποίημα για  τον Αγγελή και τον Κότσο.  )
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ

                              1ο Δημοτικό Σχολείο Ψαχνών,  24 Μαρτίου 1938.

                         Δάσκαλοι: Παπαβασίλης, Φρέντζος, Χρυσή, Μαρία, Γεωργία.

    Τα παιδιά περιμένουν, ντυμένα  με τις παραδοσιακές στολές των γονιών τους και των πα ππούδων τους, να αρχίσει η γιορτή για τον  εορτασμό της 25^ης Μαρτίου. Ο πρόεδρος του χωριού (Βασίλειος Μπαρσάκης), οι ιερείς και οι συγγενείς έφτασαν . Η γιορτή αρχίζει. Το πρώτο ποίημα αφιερωμένο στα πρωτοπαλίκαρα των ψαχνών, τον Αγγελή και τον Κότσο.

      Στην εξέδρα σηκώνονται οι  επιστήθιες φίλες και συμμαθήτριες της Πέμπτης τάξης, Αικατερίνη  Ν. Γατσή (μητέρα μου) και Μορφούλα Χειμώνα (θεία μου), κόρη παπαβασίλη. Η αυστηρή  δασκάλα τους ,η κα Χρυσή τους κάνει νόημα να ξεκινήσουν.

                  Μην είδατε στα δυο βουνά, τους δυο Καπεταναίους

                  Τον Κότσο και τον Αγγελή τα δυο αυτά  Λεοντάρια

                  Εχθές, προχθές τους είδαμε με λίγα παλικάρια,

                  Εις στην   Καστέλα ρίχτηκαν στον κάμπο σαν θηρία,

                  πολέμαγαν και με πεζούς και με καβαλαρία.

                  Βαστούν στη μέση το σπαθί στα χέρια το ντουφέκι

                  εξολοθρεύουν τους εχθρούς και ρίχνουν αστροπελέκι.

                  Τρις περδικούλες κάθονταν στα δυο βουνά στη ράχη

                  Η μια κοιτά τον Εύριπο, η άλλη το Βρυσάκι  

                  Η Τρίτη η μικρότερη μοιργιολογάει  και λέει

                  Μας πήραν τον Αγγελή και ο Κότσος κινδυνεύει.

                  Ως που να φτάσει στα Ψαχνά  ο Αγγελής, επέθανε στο Ρέμα

                  και δυστυχώς ο Κότσος εις του Πανού τη στέρνα.

ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΤΟΥ " ΠΑΝΟΥ Η ΣΤΕΡΝΑ"

                  

      Το χειροκρότημα ήταν δυνατό. Η συγκίνηση πολύ μεγάλη. Οι ήρωες είχαν τιμητική θέση στην ελληνική κοινωνία. Δεν τους έβλεπαν σαν απλούς ανθρώπους, αλλά σαν αγίους που θυσιάστηκαν για του Χριστού την πίστη την Αγία  και τα ελληνικά ιδεώδη. Θυσιάστηκαν, για να είμαστε ελεύθεροι εμείς οι νεοέλληνες, να ζούμε ανέμελα και να παίζουμε στον «τζόγο» τα ιδεώδη και την λαμπρή ιστορία μας.

Στην είσοδο των Ψαχνών ο ανδριάντας του θυμίζει σε όλους, τον ήρωα της Εύβοιας που έζησε και πέθανε για την ελευθερία της πατρίδος του.

Πλήρες ιστορικό προβολών σελίδων

7.777